جیاوازی نێوان دەبە قەڵەوی و ئەلەمنیۆم چییە؟

لەکاتی بیرکردنەوە لە کەرەستەی پاکەتکردن بۆ خواردنەوە، خۆراک، یان بەرهەمی تر، دەبە قەڵەوی و ئەلەمنیۆمەکان لە مێژە دوو بژاردەی بەناوبانگ بوون. هەردوو مادەکە خزمەت بە یەک مەبەست دەکەن بەڵام تایبەتمەندی جیاوازیان هەیە، کە وایان لێدەکات گونجاو بن بۆ بەکارهێنانی جیاواز. ئەم بابەتە بەراورد دەکات دەبە ئەلەمنیۆمەکان و دەبە قەڵەویەکان , شیکردنەوەی کارایی و بەردەوامیی و تێچوون و هۆکارە سەرەکییەکانی تریان.

خشتەی ناوەڕۆک

• پێشەکی

• دەبەی قەڵەوی چییە؟

• دەبە ئەلەمنیۆمەکان چین؟

• بەراوردکردنی دەبە قەڵەوی و ئەلەمنیۆم

• کێش و هێز

• تێچووی بەرهەمهێنان

• ریسایکلکردن و بەردەوامی

• بەرگری مانەوە و ژەنگ

• خۆکارکردن و دیزاین

• ڕۆڵی دەبە ئەلەمنیۆمەکان لە پیشەسازی خواردنەوەدا

• تێگەیشتن لە دەبە ئەلەمنیۆمی سپی

• دەبەی ئەلەمنیۆمی تایبەت: ڕەوتێکی گەشەسەندوو

• داواکاری بۆ دەبە ئەلەمنیۆمی گەورە

• دەبەی بیرەی ئەلەمنیۆم: یەکێک لە دڵخوازەکانی بازاڕ

• پرسیارە ئاساییەکان

• ئەنجام

پێشەکی

دەبە قەڵەوی و دەبە ئەلەمنیۆمەکان هەردووکیان بۆ پاکەتکردنی بەرهەمی جۆراوجۆر بەکاردەهێنرێن، لەوانە خواردنەوە و خۆراک و ماددە کیمیاییەکان. لە کاتێکدا زۆرجار زاراوەکان بە شێوەیەکی گۆڕاو بەکاردەهێنرێن، بەڵام کەرەستەکان خۆیان تەواو جیاوازن. ئەم بابەتە ئامانجیەتی بە قووڵی ئەم جیاوازییانە بکۆڵێتەوە، شیکاری داتا و بەراوردکارییەکان پێشکەش دەکات بۆ ئەوەی یارمەتی بازرگانی و بەکارهێنەران بدات لە لایەنە باش و خراپەکانی هەر بژاردەیەک تێبگەن.

بە یەکخستنی زانیارییەکانی دەبەی ئەلەمنیۆم و شکاندنی تایبەتمەندییە پەیوەندیدارەکان، ئێمە بە تایبەتی سەرنج دەخەینە سەر دەبە ئەلەمنیۆمەکان و ڕۆڵی گەشەسەندوویان لە گیراوەی پاکەتکردنی مۆدێرن.

دەبەی قەڵەوی چییە؟

دەبە قەڵەویەکان ، سەرەڕای ناوەکەیان، بە شێوەیەکی گشتی لە پۆڵا دروست دەکرێن، لەگەڵ پۆشینی تەنک لە قەڵەوی بۆ دابینکردنی بەرگری لە ژەنگ. ئەم پۆشینە ڕێگری دەکات لە ژەنگاویبوونی پۆڵا، دڵنیای دەدات لەوەی کە ناوەڕۆکەکانی ناوەوەی سەلامەت دەمێننەوە بۆ بەکارهێنان. هەرچەندە دەبە قەڵەویەکان بە شێوەیەکی نەریتی لە پیشەسازی پاکەتکردن بۆ کۆمەڵێک بەرهەمی بەرفراوان بەکاردەهێنران، بەڵام لەو کاتەوە بە شێوەیەکی بەرچاو بە دەبە ئەلەمنیۆمەکان لە زۆرێک لە کەرتەکاندا جێگەیان گرتووەتەوە.

تایبەتمەندییە سەرەکییەکانی دەبەی قەڵەوی:

• لە پۆڵا دروستکراوە بە پۆشینی قەڵەوی.

• قورسترە لە دەبە ئەلەمنیۆمەکان.

• پێویستی بە مادەی زیاترە بۆ بەرهەمهێنان بە بەراورد بە دەبە ئەلەمنیۆمەکان.

دەبە ئەلەمنیۆمەکان چین؟

دەبە ئەلەمنیۆمەکان لە ئالۆوی ئەلەمنیۆم دروست دەکرێن، کە مادەیەکی سووک و بەهێز و بەرگریکارە لە ژەنگ. ئەلەمنیۆم زۆر ڕەق و ڕەقە، ئەمەش وا دەکات کە قاڵب بە شێوەی دەبە ئاسان بێت. ئەم دەبەیانە بە شێوەیەکی باو بۆ خواردنەوە بەکاردەهێنرێن، لەوانە خواردنەوە گازییەکان، خواردنەوە وزەبەخشەکان و بیرە، بەهۆی توانای پاراستنی تازەیی بەرهەمەکە لەکاتێکدا کێشیان سووکە و دەتوانرێت دووبارە بەکاربهێنرێتەوە.

تایبەتمەندییە سەرەکییەکانی دەبە ئەلەمنیۆمەکان:

• لە ئالۆوی ئەلەمنیۆم دروستکراوە.

• سووکتر لە دەبە قەڵەوی.

• بەرگری لە ژەنگ دەکات بەبێ ئەوەی پێویستی بە پۆشاکێک هەبێت.

• زۆر ریسایکل دەکرێت و دۆستی ژینگەیە.

بەراوردکردنی دەبە قەڵەوی و ئەلەمنیۆم

لە خوارەوە بەراوردێکی ورد لە نێوان دەبە قەڵەوی و دەبە ئەلەمنیۆمییەکان لە ناوچە سەرەکییەکانی وەک کێش، تێچوون، توانای دووبارە بەکارهێنانەوە، مانەوە و خۆکارکردن دەخەینەڕوو. ئەم بەراوردکردنە یارمەتیدەر دەبێت بۆ ئەوەی نیشان بدرێت کە بۆچی زۆرجار دەبە ئەلەمنیۆمەکان هەڵبژاردەی پەسەندکراوە لە پاکەتەکانی مۆدێرن.

کێش و بەهێزی

تایبەتمەندی	قەڵەوی دەبە	ئەلەمنیۆم دەبە ئەلەمنیۆم
کێش	قورستر بەهۆی پێکهاتەی پۆڵا	سووکتر، ئاسانتر دەگوازرێتەوە بۆ گواستنەوە
بەهێزی	بەهێز بەڵام پێویستی بە مادەی زیاترە بۆ بەدەستهێنانی هێز	بەهێز بەڵام سووکە، ڕێژەی بەهێزی بۆ کێشی گونجاو دابین دەکات

• دەبە ئەلەمنیۆمەکان بە شێوەیەکی بەرچاو سووکترە لە دەبە قەڵەوەکان ، کەمکردنەوەی تێچووی کەشتیوانی و کاریگەرییەکانی ژینگە کە پەیوەندییان بە گواستنەوەوە هەیە.

تێچووی بەرهەمهێنان

تایبەتمەندی	قەڵەوی دەبە	ئەلەمنیۆم دەبە
تێچووی کەرەستە	گرانتر بەهۆی پۆشینی پۆڵا و قەڵەوی	کەمێک گرانترە بۆ هەر کیلۆیەک لە مادەی خاو بەڵام هەرزانترە بۆ پرۆسێسکردن
تێچووی بەرهەمهێنان	پێویستی بە ماددە و وزەی زیاترە بۆ بەرهەمهێنان	پرۆسەی بەرهەمهێنانی کارامە بەهۆی مادەی سووکەوە

• زۆرجار دەبە ئەلەمنیۆمەکان بە قەبارەیەکی گەورە هەرزانترن بۆ بەرهەمهێنان چونکە پێویستیان بە ماددەیەکی کەمتر هەیە و کارامەترن بۆ بەرهەمهێنان بە بەراورد بە دەبە قەڵەویەکان.

ریسایکلکردن و بەردەوامیی دەبەی

تایبەتمەندی	قەڵەوی دەبە	ئەلەمنیۆم
کارایی ریسایکلکردن	کەمتر کارامە، پێویستی بە وزەی زیاترە	کارامەی بەرزە، 5%ی وزەی پێویست بۆ بەرهەمهێنانی ئەلەمنیۆمی سەرەتایی بەکاردەهێنێت
Reclassability	ریسایکل دەکرێت بەڵام کەمتر باو لە زۆرێک لە ناوچەکان	100% ریسایکل دەکرێت و بە شێوەیەکی بەرفراوان ریسایکل دەکرێت لە سەرانسەری جیهان

• دەبە ئەلەمنیۆمەکان زۆر سەرووترن کاتێک باس لە بەردەوامیی دەکرێت. ئەوان 100% ریسایکل دەکرێن و دەتوانرێت بۆ ماوەیەکی نادیار بەکاربهێنرێتەوە بەبێ ئەوەی لە کوالیتیدا تێکبچێت. ئەمەش وایان لێدەکات بژاردەیەکی زۆر دۆستی ژینگە بن بە بەراورد بە دەبە قەڵەویەکان.

بەرگری و ژەنگ و ژەنگ دەبە

تایبەتمەندی	قەڵەوی	ئەلەمنیۆم دەبە
بەرگری لە ژەنگ	کاتێک ڕوپۆشی قەڵەوی لەبەر دەکات، ئامادەبێت بۆ ژەنگ	بە شێوەیەکی سروشتی بەرگری لە ژەنگ دەکات بەهۆی چینێکی ئۆکسیدی پارێزەرەوە
تەمەن درێژی	کەمتر بەهێزە چونکە ڕەنگە ڕوپۆشەکە بە تێپەڕبوونی کات تێکبچێت	زۆر بەهێزە لەگەڵ تەمەنی درێژی ڕەفە بەهۆی بەرگری ئەلەمنیۆم بەرامبەر بە ژەنگ

• دەبە ئەلەمنیۆمەکان زیاتر بەهێزن و بەرگریان هەیە لە بەرامبەر ژەنگ لە دەبە قەڵەویەکان , کە لەوانەیە بە تێپەڕبوونی کات ژەنگ ژەنگ بکات کاتێک چینە قەڵەوی پارێزەرەکە دەکوژێتەوە.

خۆکارکردن و دیزاین دەبەی

تایبەتمەندیەکانی	قەڵەوی دەبە	ئەلەمنیۆم
نەرمی دیزاین	نەرمی دیزاینێکی سنووردار بەهۆی ڕەقبوونی پۆڵا	بژاردەی دیزاینی نایاب بەهۆی توانای ڕەقبوونی ئەلەمنیۆم
چاپکردن	دەتوانرێت چاپ بکرێت، بەڵام کوالێتی چاپکردن کەمتر وردە وردە	دەتوانرێت بە ئاسانی چاپ بکرێت بە دیزاینی کوالیتی بەرز و زیندوو

• دەبە ئەلەمنیۆمەکان زۆر گشتگیرترن کاتێک باس لە خۆکارکردن دەکرێت. ئاسانکاری چاپکردن لەسەر دەبە ئەلەمنیۆمەکان ڕێگە بە دیزاینە کوالیتی بەرز و زیندووەکان دەدات، هەر بۆیەش بە شێوەیەکی بەرفراوان بۆ بەکاردەهێنرێن . دەبە ئەلەمنیۆمییە تایبەتەکان لە پیشەسازی خواردنەوەدا

ڕۆڵی دەبە ئەلەمنیۆمەکان لە پیشەسازی خواردنەوەدا

ئەلەمنیۆم دەتوانێت بووەتە ستانداردی پیشەسازی لە کەرتی خواردنەوەدا، بە تایبەتی بۆ خواردنەوەکانی وەک خواردنەوە گازییەکان و بیرە و خواردنەوە وزەبەخشەکان. بەهۆی سروشتی سووک، توانای دووبارە بەکارهێنانەوە، و توانای پاراستنی تازەیی، دەبە ئەلەمنیۆمەکان هەڵبژاردەیەکی سەرەکین بۆ بەرهەمهێنەران کە دەیانەوێت چارەسەرێکی پاکەتکردنی بەردەوام و کاریگەر پێشکەش بکەن.

دەبە ئەلەمنیۆمی سپی

دەبە ئەلەمنیۆمە سپییەکان ئاماژەن بۆ ئەو دەبەیانەی کە بەتاڵ و بێ نیشانەن، ئامادەن بۆ پڕکردنەوە و تایبەتمەندکردن بە براندکردن یان دیزاین. ئەم دەبەیانە بە شێوەیەکی گشتی بە کۆ لە لایەن ئەو کۆمپانیایانەوە دەکڕدرێن کە دەیانەوێت ناوی تایبەتی خۆیان بەکاربهێنن.

• دەبە ئەلەمنیۆمە سپییەکان زۆر باشن بۆ دەستپێکردن و براندەکان کە پێویستیان بە پاکەتکردن هەیە بەبێ دیزاینی پێش چاپکراو.

دەبەی ئەلەمنیۆمی تایبەت: ڕەوتێکی گەشەسەندوو

بەرزبوونەوەی دەبەی ئەلەمنیۆمی تایبەت بەخۆت لەم ساڵانەی دواییدا گرنگ بووە. بەو پێیەی بەکارهێنەرانی زیاتر بۆ ئەو براندانە ڕادەکێشرێن کە پاکەت و بەستەری ناوازەیان هەیە، دەبە ئەلەمنیۆمییە تایبەتەکان بوونەتە هەڵبژاردەیەکی بەناوبانگ بۆ خواردنەوە و بەرهەمەکانی تر. دیزاینە تایبەتەکان یارمەتی براندەکان دەدەن لەسەر ڕەفەکان جیاواز بن، پاکەتکردن نەک تەنها کارایی بەڵکو بەشێکی دانەبڕاو لە ستراتیژیەتی بازرگانی.

دەبە ئەلەمنیۆمی گەورە

بۆ ئەو بەرهەمهێنەرانەی کە پێویستیان بە بەرهەمهێنانی قەبارە بەرزە، کڕینی دەبە ئەلەمنیۆمییە گەورەکان زۆرجار کاریگەرترین بژاردەیە. ئەم دەبەیانە بە شێوەیەکی گشتی بە ڕێژەیەکی زۆر دەفرۆشرێن و دەتوانرێت بۆ پڕکردنەوە لە هەر خواردنەوەیەک یان بەرهەمێک بەکاربهێنرێت. ئایا پێویستت بە دەبەی بیرەی ئەلەمنیۆمی سپی یان دەبەی ئەلەمنیۆمی تایبەتە ، کڕین بە کۆ بە کۆ دڵنیای دەدات لە نرخ و کارایی باشتر.

دەبەی بیرەی ئەلەمنیۆم: یەکێک لە دڵخوازەکانی بازاڕ

داواکاری بۆ دەبە بیرە ئەلەمنیۆمەکان بەرزبووەتەوە، چونکە بیرەخانە زیاترەکان دەگۆڕدرێن بۆ ئەلەمنیۆم وەک مادەی پاکەتکردن کە هەڵبژاردەیان هەیە. دەبەی بیرەی ئەلەمنیۆم پاراستنی نایاب پێشکەش دەکات بۆ بیرەکە، پاراستنی پلەی گەرمی سارد، هەروەها ئاسانترە بۆ گواستنەوە و هەڵگرتن بە بەراورد بە شووشەی شووشەیی.

پرسیارە ئاساییەکان

1. جیاوازی نێوان دەبە قەڵەوی و ئەلەمنیۆم چییە؟

دەبە قەڵەویەکان لە پۆڵا دروست دەکرێن بە پۆشینی قەڵەوی، لە کاتێکدا دەبە ئەلەمنیۆمەکان لە ئالۆوی ئەلەمنیۆم دروست دەکرێن، کە سووکترە و بەهێزترە و بەرگری لە ژەنگ دەکات.

2. ئایا دەبە ئەلەمنیۆمەکان دەتوانرێت دووبارە بەکاربهێنرێنەوە؟

بەڵێ، دەبە ئەلەمنیۆمەکان 100% ریسایکل دەکرێن و دەتوانرێت دووبارە بەکاربهێنرێتەوە بەبێ ئەوەی کوالیتی لەدەست بدات. ریسایکلکردنی ئەلەمنیۆم تەنها 5%ی ئەو وزەیە بەکاردەهێنێت کە پێویستە بۆ بەرهەمهێنانی ئەلەمنیۆمی نوێ.

3- دەبە ئەلەمنیۆمە سپییەکان چین؟

دەبە ئەلەمنیۆمە سپییەکان دەبە بەتاڵ و بێ نیشانەن کە دەتوانرێت بە خواردنەوە یان بەرهەم پڕبکرێنەوە و بە براندکردن یان دیزاین تایبەتمەند بکرێن.

4. بۆچی دەبە ئەلەمنیۆمەکان بەسەر دەبە قەڵەوەکاندا باشترە؟

دەبە ئەلەمنیۆمەکان سووکترن، بەهێزترن، بەرهەمهێنانیان کاریگەرترە، و ئاسانترە بۆ ریسایکلکردن بە بەراورد بە دەبە قەڵەویەکان . ئەمەش وایان لێدەکات بژاردەیەکی بەردەوامتر و پراکتیکیتر بن.

5. ئایا دەتوانم داواکاری دەبەی ئەلەمنیۆمی تایبەت بەخۆم بکەم؟

بەڵێ، بازرگانەکان دەتوانن داواکاری دەبە ئەلەمنیۆمی تایبەت بەخۆیان بکەن کە بەپێی پێویستییە تایبەتەکانی براندکردن و دیزاینەکانیان دابنرێت. ئەمەش ڕێگە بە پاکەت و بەستەری ناوازە و کەسی دەدات.

ئەنجام

لە کاتی بەراوردکردنی دەبە قەڵەوی و دەبە ئەلەمنیۆمییەکان , ڕوونە کە دەبە ئەلەمنیۆمەکان سوودی بەرز پێشکەش دەکەن لە ڕووی کێش، تێچوون، دووبارە بەکارهێنانەوە، مانەوە، و نەرمی دیزاین. ئەم سوودانە دەبە ئەلەمنیۆمەکان دەکەنە هەڵبژاردەی پەسەندکراو لە پیشەسازییەکاندا کە لە خواردنەوەکانەوە دەست پێدەکات تا پاکەتکردنی خۆراک.

رەوتی گەشەسەندنی دەبە ئەلەمنیۆمییە تایبەتەکان و خواست لەسەر دەبە ئەلەمنیۆمییە گەورەکان، گۆڕانکاری بەرەو چارەسەری پاکەت و بەستەری بەردەوامتر و تایبەتمەندتر دەردەخات. لەگەڵ بەردەوامبوونی هۆشیاری ژینگەیی، چاوەڕوان دەکرێت دەبە ئەلەمنیۆمەکان بۆ ساڵانی داهاتوو وەک ئەو ماددە باڵادەستە لە پیشەسازی پاکەتکردندا بمێننەوە.